Một kiến trúc gothic nổi bật với nhiều hoa văn tinh xảo, các mái vòm uốn cong cổ kính và trang nghiêm, một địa điểm khám phá vô cùng bổ ích, là vị trí gìn giữ cuốn sách quốc ngữ đầu tiên của nước ta.

Nhà thờ Mằng Lăng nằm trong địa phận xã An Trạch, huyện Tuy An, cách TP Tuy Hòa (tỉnh Phú Yên) hơn 30km về phía bắc. Nhà thờ Mằng Lăng được khởi công xây dựng vào năm 1892, đây là một trong những nhà thờ cổ xưa nhất ở Việt Nam. Nhà thờ có khuôn viên rộng 5.000 m2, theo kiến trúc Gothic với nhiều hoa văn trang trí, đặc biệt nơi đây còn lưu giữ cuốn sách in chữ quốc ngữ đầu tiên của nước ta.

Tên gọi Mằng Lăng theo những vị cao niên ở địa phương là lấy từ tên của một loài cây trồng rất nhiều ở vùng này cách đây hàng thế kỷ. Hiện dấu tích của loài cây này chỉ còn lại trong chính tên gọi của một trong những nhà thờ cổ xưa nhất ở Việt Nam này. Linh mục đầu tiên ở nhà thờ giáo xứ Mằng Lăng là Andrê Phú Yên. Ngày nay, tượng của linh mục này vẫn đặt ở vị trí trang trọng ngay trước nhà thờ.

Đến thăm nhà thờ Mằng Lăng, khách thăm quan sẽ được chiêm ngưỡng những công trình đặc trưng của kiến trúc Gothic - lối kiến trúc bắt đầu từ cách đây khoảng 1.200 năm trước công nguyên. Đỉnh cao của nhà thờ Mằng Lăng là hai tháp chuông hai bên, ở giữa là thập tự giá - biểu tượng của thánh đường. Bao bọc mặt tiền nhà thờ là những lối vào hình mái vòm, trông như những búp măng. Trần nhà thờ được lót la-phông gỗ - không còn kiểu mái vòm đặc trưng của kiến trúc Gothic. Bên cạnh đó, nhà thờ Mằng Lăng vẫn có chất Việt Nam với những họa tiết chạm trỗ tinh xảo trên những cánh cửa chính bằng gỗ của nhà thờ này.

Trước sân nhà thờ này còn có một khu hầm nhỏ, được xây dựng khá kỳ công trong lòng một quả đồi giả. Bên trong hầm có nhiều điêu khắc chạm trổ miêu tả lại câu chuyện về thánh Anrê Phú Yên. Đây cũng là nơi lưu giữ cuốn sách chữ quốc ngữ đầu tiên về Phép giảng tám ngày của linh mục Alexandre de Rhode in năm 1651 tại Rome, Ý. 

Cuốn giáo lý này đặc biệt hấp dẫn Lữ khách không kể người trong hay ngoại đạo bởi nó mang giá trị của cuốn sách có in chữ quốc ngữ đầu tiên của nước ta. Cuốn sách in song ngữ La tinh và quốc ngữ và được in vào năm 1651 tại Ý. Nơi hang động trong lòng quả đồi nhân tạo trong khuôn viên nhà thờ này cũng lưu giữ nhiều hình ảnh chụp nhà thờ Mằng Lăng từ những năm 90 tới nay và những hiện vật giá trị với giáo xứ.

Với lịch sử hơn 120 năm tồn tại, nhà thờ cổ  Mằng Lăng là điểm đến thu hút khách thăm quan Phú Yên. Đây thật sự là một địa chỉ khó bỏ qua với lữ khách khi dừng chân ở tỉnh Phú Yên - một trong những địa phương đầy tiềm năng chương trình nằm trên vùng duyên hải miền Trung nước ta.

Xem Thêm Hành trình Phú Yên Tết Hấp Dẫn